Przejdź do treści

„Budowanie świadomości w zakresie walidacji nabytych kompetencji”

Walidacja: Podstawowe właściwości według Unii Europejskiej

W 2009 r. Komisja Europejska wraz z CEDEFOP (Europejskie Centrum Rozwoju Kształcenia Zawodowego) opracowała wytyczne dotyczące walidacji szkoleń nieformalnych. W 2012 r. Rada UE opracowała rekomendację i zaleciła, aby wytyczne te były okresowo rewidowane. W ten sposób w  2015 roku, nowe wytyczne zostały opublikowane przez CEDEFOP. W tych wytycznych można znaleźć opis procesu walidacji i jego podstawową charakterystykę. Istnieje również instrument zwany Europejskim Spisem Walidacji, który jest raportem syntetycznym pokazującym sposoby wykorzystania i stosowania procesu walidacji w różnych państwach członkowskich UE.

W procesie walidacji można wyróżnić cztery podstawowe fazy, które muszą być przestrzegane. Fazy te to:

  1. Identyfikacja efektów uczenia się, które dana osoba uzyskała w wyniku szkolenia pozaformalnego,
  2. Dokumentacja wyników,
  3. Ocena wyników,
  4. Certyfikacja wyników. Certyfikacja ta może być dokonana poprzez kwalifikację kredytową lub przy użyciu innych metod.

 

  1. Identyfikacja:

Etap ten polega na identyfikacji umiejętności, kompetencji i wiedzy nabytych przez daną osobę. Istnieją różne konteksty, w których można nabyć te umiejętności i wiedzę, jak już wyjaśniliśmy, a ta różnorodność kontekstów może stanowić wyzwanie w odniesieniu do metodologii identyfikacji tych kompetencji. Aby prawidłowo ocenić ten pierwszy etap, ważne jest, aby wziąć pod uwagę procedury I narzędzia stosowane w fazie określania, równowagę pomiędzy podejściami normalizującymi a tymi opartymi na rozmowie i dialogu, a także integrację orientacji i doradztwa.

Źródło: Canva design template, original creation.

  1. Dokumentacja:

Faza ta dotyczy zgodności i potwierdzenia nabytych kompetencji oraz poziomu wiedzy danej osoby. W tej fazie osoba musi w jakiś sposób udowodnić, że posiada różne kompetencje. Dokonuje się tego poprzez przygotowanie portfolio kompetencji, które zazwyczaj zawiera CV, trajektorię zawodową i dokumenty potwierdzające wyniki ścieżki edukacyjnej danej osoby. Aby to właściwie zweryfikować, ważne jest, aby być otwartym na nowe formy walidacji. Można potwierdzić swoje umiejętności za pomocą dokumentów, ale istnieją również praktyczne demonstracje, które mogą potwierdzić kompetencje. Dokumenty muszą zawierać wystarczającą ilość informacji o efektach uczenia się i aby to osiągnąć, ważne jest ustanowienie właściwej koordynacji na poziomie krajowym i europejskim, na przykład w zakresie formatowania. Europass jest doskonałym przykładem standaryzacji formatu.

  1. Ocena:

Faza ta polega na porównaniu wyników procesu uczenia się ze standardowymi i specyficznymi punktami odniesienia. Przydatna jest ocena testów pisemnych, ale istnieją także inne metody oceny efektów uczenia się danej osoby. Ta faza ma zasadnicze znaczenie dla prawidłowej walidacji uczenia się pozaformalnego. Jest to także wyzwanie, ponieważ niekiedy nowe sposoby oceny mogą być uważane za gorsze lub mniej wartościowe niż tradycyjna ocena, i dlatego tak ważne jest przedstawienie stosowanych metod i narzędzi oceny. Zazwyczaj narzędzia i metody stosowane do oceny uczenia się pozaformalnego są podobne do tych, które wykorzystuje się w środowiskach formalnych. Walidacja polega na walidacji konkretnego doświadczenia danej osoby i dlatego należy wziąć pod uwagę kontekst.

  1. Certyfikacja:

Ta faza jest końcowym etapem procesu walidacji. Jest to faza certyfikacji lub może być również nazywana walidacją końcową. Może ona przyjmować różne rodzaje, ale najczęstszym jest przyznanie formalnej kwalifikacji. Głównym celem jest przedstawienie oceny sumatywnej, która oficjalnie potwierdza, że dana osoba osiągnęła i zdobyła cele uczenia się. Należy to zrobić w odniesieniu do określonych standardów. Ważne jest, aby proces ten był zorganizowany i zarządzany przez profesjonalną i wiarygodną organizację. Oczywiście, wartość certyfikatu zależy od legitymacji organizacji. Niektóre kraje zdecydowały się na przyjęcie określonych kwalifikacji i procesów certyfikacji w celu walidacji i certyfikacji efektów uczenia się formalnego i pozaformalnego. Może to jednak prowadzić do powstania dwóch różnych certyfikatów, które mogą być postrzegane jako te o wyższej jakości, a inne o niższej. Naszym celem jest ustanowienie procesu walidacji dla procesu uczenia się pozaformalnego, aby uzyskać kompetencje o takiej samej wartości jak te, które są zdobywane w procesie formalnym. Aby prawidłowo ocenić ten etap, należy zadać sobie różne pytania:

  • W jaki sposób zagwarantowana jest wiarygodność organizacji?
  • W jaki sposób możemy wymieniać się wynikami procesu walidacji? Czy możemy wymieniać dokumenty, portfolia kompetencji, certyfikaty itp. w związku z ciągłością procesu uczenia się?

Co z walidacją Otwartych Zasobów Edukacyjnych? 

FIL-Finances in Everyday Life może być traktowany jako Otwarty Zasób Edukacyjny. W europejskim spisie z 2018 r. potwierdzono, że sektor edukacji i szkoleń ma ogromne znaczenie dla walidacji uczenia się pozaformalnego i nieformalnego w Europie. W niektórych przypadkach walidacja jest koniecznie powiązana z kształceniem i szkoleniem. Proces walidacji ma również zasadnicze znaczenie w sektorze szkolenia i edukacji dorosłych i przyczynia się do wspierania procesu uczenia się przez całe życie. Zalecenie Rady Europejskiej z 2012 r. potwierdza, że proces walidacji musi uwzględniać wiedzę, kompetencje i umiejętności zdobyte dzięki Otwartym Zasobom Edukacyjnym (OER), takim jak FIL.

OER liczy się z otwartymi licencjami, z oprogramowaniem i różnymi funkcjami, które pozwalają na tworzenie i udostępnianie treści. Ma on na celu udostępnienie i otwarcie treści dla każdego, a także dostarczenie i przyczynienie się do zapewnienia korzyści edukacyjnych za darmo dla każdego, kto chce uzyskać do nich dostęp online. Treści OER mogą być kompletnymi i rozszerzonymi kursami, modułami, podręcznikami, zadaniami, quizami, filmami, grami, krótko mówiąc, szeroką gamą materiałów edukacyjnych. W przypadku FIL, OER liczy się z podręcznikiem zaprojektowanym w  różnych modułach, takich jak ten. Masowe Otwarte Kursy Online, zwane MOOCs, są przykładami OERs. Opcje te mogą być ważnym uzupełnieniem, a w niektórych przypadkach substytutem tradycyjnych programów szkoleniowych. Ich zalety polegają głównie na tym, że mogą obniżyć koszty, a także sprzyjają dostępności, ponieważ są otwarte dla wszystkich chętnych do nauki i każda osoba może zorganizować się indywidualnie, ustalić swój własny harmonogram i podążać własną ścieżką nauki. Są to powody dla których MOOCs są łatwą, ale wysokiej jakości metodą nauczania.

Aby właściwie walidować OER, muszą one spełniać pewne wymogi:

  • Po pierwsze, cele nauczania muszą być zorganizowane w formie efektów uczenia się.
  • Jeśli OER ma przyznawać oficjalny certyfikat lub odznakę, informacje te muszą być odpowiednio wyjaśnione i udokumentowane, po zakończeniu fazy certyfikacji procesu walidacji, aby zapewnić zaufanie i przejrzystość.
  • Proces oceny musi być również odpowiednio wyjaśniony, aby zapewnić zaufanie.

Przy rozpatrywaniu OER należy zadać sobie pytanie, czy metody walidacji stosowane w przypadku tego zasobu są takie same jak w przypadku tradycyjnych efektów kształcenia i programów nauczania. Zwróćcie dużą uwagę na certyfikację OER. Czy ta certyfikacja jest dobrze udokumentowana? Czy dokumenty dołączone do certyfikacji i odznaki są godne zaufania?